เรื่องของ "ทาน"

สำหรับวันนี้ได้หยิบยกพุทธศาสนสุภาษิตที่ว่า "สพฺพทานํ  ธมฺมทานํ  ชินาติ.  การให้ธรรมะ ย่อมชนะ ซึ่งการให้ทั้งปวง" มานำเสนอแง่คิด หลักธรรมะที่ควรรู้ เพื่อต่อยอดนำไปใช้ในชีวิต พัฒนาตนพัฒนาจิตใจต่อไป

หากพูดถึงเรื่อง "ทาน" ก็ต้องดูที่ "เจตนา" ก่อนเป็นที่ตั้ง และ เพื่อนคบของเจตนา ก็คือ "วัตถุ" สำหรับทำบุญทำทานนั่นเอง

ทาน มี 2 ประเภท ก็คือ

1. การบริจาควัตถุสิ่งของ เรียก อามิสทาน
2. การแนะนำความรู้ ชี้ทางที่ถูกที่ควร เรียก ธรรมทาน

คนรับทาน ตรงกับคำบาลีว่า "ปฏิคาหก" ซึ่งแปลว่า "ผู้รับ" มาจาก ปฏิ อุปสัคนำหน้า  คหฺ ธาตุ ลง ณฺวุ ปัจจัย ในนามกิตก์
ตั้งรูปวิเคราะห์ว่า  ปฏิคณฺหาตีติ ปฏิคาหโก  (ปุคฺคโล)  แปลว่า ผู้ใด ย่อมรับเฉพาะ เหตุนั้น ผู้นั้น ชื่อ ปฏิคาหกะ (ผู้รับเฉพาะ)

อนึ่ง ทานยังแบ่งออกเป็น 2 โดยยึดตามปฏิคาหก คือ

1. ปาฏิปุคคลิกทาน การบริจาคเป็นการเฉพาะ หรือ รายบุคคล
2. สังฆทาน การบริจาคเป็นส่วนรวม ไม่ได้เจาะจง