ธุดงควัตร 13 ข้อ (ภาษาบาลีพร้อมคำแปล)

คหปติจีวรํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดคหบดีจีวร)
ปํสุกูลิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือผ้าบังสุกุลเป็นวัตร)

จตุตฺถจีวรํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดจีวรผืนที่สี่)

เตจีวริกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือไตรจีวรเป็นวัตร)

อติเรกลาภํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดอติเรกลาภ)

ปิณฺฑปาติกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือเที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร)

โลลุปฺปจารํ ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดการเที่ยวโลเล)

สปทานจาริกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือเที่ยวบิณฑบาตไปตามแถวเป็นวัตร)

นานาสนโภชนํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดฉันต่างอาสนะ)

เอกาสนิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือฉันอาสนะเดียวเป็นวัตร)

ทุติยภาชนํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดภาชนะที่สอง)

ปตฺตปิณฺฑิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการฉันเฉพาะในบาตรเป็นวัตร)

อติริตฺตโภชนํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดโภชนะอันเหลือเฟือ)

ขลุปจฺฉาภตฺติกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ห้ามภัตรอันนำมาถวายเมื่อภายหลังเป็นวัตร)

คามนฺตเสนาสนํ ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดเสนาสนะชายบ้าน)

อารญฺญิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการอยู่ป่าเป็นวัตร)

ฉนฺนํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดที่มุงที่บัง)

รุกฺขมูลิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการอยู่โคนไม้เป็นวัตร)

ฉนฺนญฺจ  รุกฺขมูลญฺจ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดที่มุงที่บ้างและโค้นไม้)

อพฺโภกาสิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการอยู่ในที่โล่งแจ้งเป็นวัตร)

อสุสานํ ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดที่มิใช่ป่าช้า)

โสสานิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการอยู่ป่าช้าเป็นวัตร)

เสนาสนโลลุปฺปํ ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดความโลเลในเสนาสนะ)

ยถาสนฺถติกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการอยู่ในเสนาสนะอันท่านจัดให้อย่างไรเป็นวัตร)

เสยฺยํ  ปฏิกฺขิปามิ,    (ข้าพเจ้างดการนอน)

เนสชฺชิกงฺคํ  สมาทิยามิ .  (ข้าพเจ้า สมาทานองค์แห่งผู้ถือการนั่งเป็นวัตร)