คนมีปัญญา พึงรักษาศีล

⍣ สีลํ รกฺเขยฺย เมธาวี. ⍣
คนมีปัญญา ควรรักษาศีล
(ขุททกนิกาย อิติวุตตกะ)

┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤
สิ่งไม่ดี เรียกว่า อกุศล ┆สิ่งที่ดี เรียกว่า กุศล
┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤

ทั้งสองสิ่งนี้ มีจุดกำเนิดจากอะไร?
ต้นเหตุหรือรากเหง้าของสิ่งไม่ดี เรียกว่า อกุศลมูล
ต้นเหตุหรือรากเหง้าของสิ่งที่ดี เรียกว่า กุศลมูล

┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤
คำว่า “มูล” แปลว่า ต้นเหตุ, มูลเหตุ, รากเหง้า
┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤

💡 อกุศลมูล มูลเหตุทำให้คนทำสิ่งที่ไม่ดี มี 3 ประการ คือ
❶ โลภะ แปลว่า ความโลภ อยากได้ อยากมี ในเส้นทางที่ไม่ดีต่างๆ
❷ โทสะ แปลว่า ความโกรธ คิดร้ายผู้อื่น เกิดจากมานะ ทิฐิ ไร้เมตตาต่อกัน
❸ โมหะ แปลว่า ความหลง โง่งมงาย ขาดปัญญายับยั้งชั่งใจสิ่งถูก-ผิด

┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤

💡 กุศลมูล มูลเหตุทำให้คนทำสิ่งที่ดี ซึ่งตรงกันข้ามกับ “อกุศลมูล” ก็มี 3 ประการเช่นกัน คือ
❶ อโลภะ แปลว่า ความไม่โลภ ไม่อยากได้หรืออยากมี ในเส้นทางที่ไม่ดีต่างๆ
❷ อโทสะ แปลว่า ความไม่โกรธ ไม่คิดร้ายผู้อื่น
❸ อโมหะ แปลว่า ความไม่หลง ไม่เชื่ออะไรง่ายๆ มีสติปัญญาพิจารณาเสมอ

┡━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━┤

ดังนั้น อกุศลมูล และ กุศลมูล เหล่านี้ พึงสังวร วิเคราะห์ พิจารณา ให้อยู่ในตนเสมอ ก่อนจะทำสิ่งใด จะพูดสิ่งใด จะคิดประการใด ทุกอย่างล้วนเป็นเหตุและปัจจัยส่งผลตามมาในการใช้ชีวิตบนโลกใบนี้

การรักษาศีลเป็นอีกวิธีหนึ่งที่สามารถช่วยเพิ่มพูนสติและปัญญา ให้รู้จักยับยั้งชั่งใจในการใช้ชีวิต
ไม่หลงกระทำสิ่งที่ไม่ชอบ ไม่ถูกต้อง ไม่ผิดกฎหมาย ไม่กระทบคนอื่น ทำให้คนอื่นเดือดร้อน
ดังพุทธสุภาษิตด้านบนที่ยกมาเกริ่นนำว่า “คนมีปัญญา พึงรักษาศีล”

✔️#หนังสือธรรมะ
✔️#ธรรมะชำระจิต
✔️#เสริมธรรม
✔️#เสริมปัญญา
✔️#เลี่ยงเชียงดอทคอม

☞ https://liangchiang.com/